Doğu Karadeniz Bölgesinin merakla beklediği 2019 yılı yaş çay fiyatı ÇAYKUR’da düzenlenen programla Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli tarafından açıklandı.
Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, "Yaş çay taban fiyatı 2,90 lira, destekleme ise 13 kuruş olmak üzere toplamda 3,03 lira olarak belirledik" dedi.
Rize'ye gelen Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, ÇAYKUR Genel Müdürlüğü önünde çiçekle karşılandı. 2019 yılı yaş çay taban fiyatı açıklama törenine Bakan Pakdemirli'nin yanı sıra, Rize Valisi Kemal Çeber, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, TBMM Tarım Komisyonu Başkanı Kars Milletvekili Yunus Kılıç, AK Parti milletvekilleri Osman Aşkın Bak, Muhammed Avcı ve sivil toplum kuruşu temsilcileri de katıldı.
Programın açılış konuşmasını yapan ÇAYKUR Genel Müdür Vekili Yusuf Ziya Alim “Geçmişte büyüklerimizin emeğiyle, alın teriyle tesis edilen çay bahçelerinde bugün torunları olarak maalesef yabancı işgücü kullanmaktayız.” Dedi.
Kurum hakkında bilgiler veren Genel Müdür Vekili Yusuf Ziya Alim: “Çay sektörü için çok önemli olan sezon açılışı münasebetiyle teşriflerinizden dolayı şahsım ve teşekkülüm adına teşekkür ediyorum.
Hepiniz hoş geldiniz.
Manevi iklimini ve bereketini yaşadığımız mübarek Ramazan-ı Şerifinizi tebrik ediyor; fert olarak, millet olarak layıkıyla idrak ve istifade etmeyi yüce Allah’tan niyaz ediyorum.
Tarım ve Orman Bakanlığımızın ilgili kuruluşu ve İktisadi Devlet Teşekkülü olan Çaykur; bünyesinde bulundurduğu 1.314 memur, 1.422 daimi, 8.932 geçici olmak üzere toplam 11.668 personelle, faaliyet alanları kapsamında çalışmalarına devam etmektedir.
Teşekkülümüz; 46 yaş çay işleme ve bir paketleme fabrikası, dokuz Pazarlama Bölge Müdürlüğü, bunlara bağlı 200 bayi, Anatamir Fabrikası, Araştırma Enstitüsünden müteşekkil olup, Türkiye’de çay sektörünün en büyüğü ve lider kuruluşudur.
Ülkemizde çay tarımı; Rize, Artvin, Trabzon ve kısmen Giresun ve Ordu illerini kapsayan 785 bin dekar alan üzerinde yaklaşık 196 bin üretici aile tarafından yapılmaktadır.
Çay sektörünün ana faaliyeti olan hammadde alımı, üretim ve pazarlama gibi üç temel konuda Teşekkül olarak samimi, gayretli çalışmalar yapmaktayız. Hedefimiz kaliteli çay üretmek ve ürettiğimiz çayı en iyi şartlarda pazarlayabilmektir.
Her zaman olduğu gibi bu konuda en büyük destekçilerimiz; şüphesiz bizimle uyumlu çalışan emektar üreticilerimiz ve yıllardır damak tadını değiştirmeyen vefakâr tüketicilerimiz olacaktır.
İnanıyorum ki bu yıl üretici ve çalışanlarımızla daha iyi dayanışma içerisinde olacağız.
Doğu Karadeniz bölgesinde yetişen ve ekolojik şartlar nedeniyle kış aylarında kar altında kalan çaylarımızın en belirgin özelliği; tarımında kimyasal ilaç, üretim aşamalarında katkı maddesi kullanılmadan üretilen çaylarımızda pestisid kalıntısı bulunmamasıdır.
Çayda pestisid kalıntısının bulunmaması; sağlıklı, doğal çay üretimi için en önemli kıstas olup, çayımız için çok önemli bir avantaj teşkil etmektedir.Çay; yetiştiği bölgenin özel şartlarından dolayı üretici için tek geçim kaynağı, sanayici için de ağırlıklı faaliyet türü olmaktadır. Bu; geçmişte de böyleydi, günümüzde de böyle.
Tek ürün ve sanayisi etrafında oluşan bu durum; alım-satım, iş gücü, finans ve sosyal sorumluluk gibi gerekçelerle çayın üzerindeki maliyet baskısını artırmakta ve sonuçta yüksek fiyatlar nedeniyle uluslararası satışlarımız arzu ettiğimiz seviyelerde gerçekleşmemektedir.
Çay tarımı ve sanayisinin görünümü, kamu olsun özel sektör olsun içerisinde bulunduğu dönemin özel şartları gereği bazen istenilen düzeyde olmayabiliyor.
Bu tür süreçlerin yönetimi tabi ki başta hükümetimizin destekleriyle devamında ise sektör içi ortak hareket etme ve kararlılıkla aşılacaktır.
Teşekkülüm adına söylemek isterim ki; bize düşen sorumluluğumuzun gerektirdiği her ne varsa en iyi şekilde yerine getirmekte ve bir kuruşu bile heba etmeden en rasyonel kararlarla, kârlılık ve verimlilik ilkelerine uygun hareket etmekteyiz.
Geçmişte büyüklerimizin emeğiyle, alın teriyle tesis edilen çay bahçelerinde bugün torunları olarak maalesef yabancı işgücü kullanmaktayız.
Milli marka, yerli üretim vurgusunun yapıldığı son yıllarda; bu durumdan olumsuz etkilenen yalnızca milli servetin dışarıya transferi değil, esas zararı; yıllarca ısrarla uygulanarak elde edilmiş olan çay toplama alışkanlıklarımızın yabancı işçiler tarafından yanlış usullerle bozulmasında, çaylıklarımızın ve yaş çay kalitesinin olumsuz etkilenmesinde yaşamaktayız.
Buradan üreticilerimize çağrım; gelin yol yakınken bundan vazgeçelim, kendi çayımızı kendimiz toplayalım ki; paramız cebimizde, geleceğimiz elimizde olsun. 2019 yılında şuana kadar 1.500 tonu ihracat olmak üzere 39 bin ton kuru çay satışı ve bir milyon litresi ihracat olmak üzere 30 milyon litre DİDİ soğuk çay satışı gerçekleştirdik.Son olarak belirtmek isterim ki; göreve geldiği günden beri yakın ilgilerini bizden esirgemeyen Sayın Bakanımıza ayrıca teşekkür ediyorum.
Bundan sonra da hükümetimizin destekleriyle ve Sayın Bakanımızın vereceği katkılarla Teşekkülümüz ve çay sektörü inşallah daha iyi yerlere gelecektir.Yeni çay sezonunun; üreticilerimize, tüketicilerimize ve memur-işçi bütün sektör çalışanlarına hayırlı olmasını diliyor, bereketli, kazançlı bir hasat dönemi temenni ediyorum. “
Toplantıya katılan AK Parti Rize Milletvekili ve AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı:- 'Sorunlarımızı birlikte çözeceğiz. Çayın çok sorunu var ama çözümsüz değil' dedi.
Herkesin çok dikkatli olduğunu belirten AK Parti Rize Milletvekili Hayati Yazıcı, "Kulağınızı bir yere odaklamış durumdasınız. Hemen hemen her sene böyle olur ama biz Türkiye'nin yönetimini, sorumluluğunu üstlendiğimiz günden bu yana sadece Rize ölçeğinde değil, Türkiye'nin hemen her tarafında vatandaşımızın ürettiği, tüketiciye arz ettiği, stratejik önem taşıyan her ürünle alakalı imkanlar geliştirerek, geliştirdiğimiz imkanlar ölçüsünde hak ve adalet ölçütlerini gözetmek suretiyle yürüyüşümüzü devam ettiriyoruz. Çayın hikayesi, alımı, dikimi, satımı, fabrikada işlenmesi, tüketiciye arzı konusunda hemen hemen herkes bilgi sahibi. Doğru bilgilerle donatılmış olan var, yanlış bilgilerle donatılmış olan var ama çay bu bölgenin, Rize'nin en önemli geçim kaynağı ifade edildiği gibi. Bunun önemini ve geleceğini hep birlikte belirleyebiliriz. Üretici olmadan bu belirleme olmaz, tüketiciyi dikkate almadan bu belirlemeyi yapamayız ve elbette ki hükümetin, devletin imkanlarını gözetmeden de bu stratejik ürünün Türkiye için vazgeçilmezliğini yere düşürmeyiz. Bu bilinç içerisinde birlikte çalışıyoruz. Hem kamu hem özel sektör çay ürününü satın almakta ve pazarlamakta, Elbette ki burada bu sektörler birbirini yok etmeden, varlıklarını gözeterek ama üreticiyi de göz ardı etmeksizin, bunun önemini de dikkate almak suretiyle bunu yürüteceğiz. Sorunlarımızı birlikte çözeceğiz. Çayın çok sorunu var ama çözümsüz değil. Onu da zaten bir plan dahilinde Bakanlığımız bu konulara vakıf. İnşallah bunları, süreçleri takip edeceğiz." ifadesini kullandı.
2019 yılı yaş çay fiyatını 2,90 lira, artı 13 kuruş destekleme primi olmak üzere toplamda 3,03 lira olarak açıklayan Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, düşündüklerinin de ötesinde bir çay fiyatı açıklamaları konusunda kendilerine cesaret verdiğini belirterek, "Bölge insanlarını, sizleri, hemşehrilerini çok seviyor, sizlere çok selamlarını iletiyor." ifadesini kullandı.
Gerek yaş çay gerek kuru çay üreticilerinin finansmana erişimini kolaylaştırmak bağlamında Ziraat Bankası ile görüşmelerinin devam ettiğini kaydeden Pakdemirli, "KGF ile de görüşmelerimiz devam ediyor, henüz neticelendiremedik. Bugün itibariyle bu neticeyi de vermek isterdim ama hızlı bir şekilde burada da finansmana erişimi kolaylaştırmak anlamında da bir gayretimiz olacak, üreticimizi rahatlatmak anlamında." diye konuştu.
Bakan Pakdemirli, mazot ve gübre desteğini anımsatarak, şöyle konuştu:"Bu aynen devam ediyor, yani mazot ve gübre desteğimiz 15,35 kuruş olarak devam edecek. İlave primimiz vardı geçen yıl hatırlarsanız 13 kuruş, bu da devam ediyor. Sayın Cumhurbaşkanımızın bizi cesaretlendirmesiyle çay fiyatını bu sene 2,90 olarak belirledik. 2,90 lira, artı 13 kuruş destekleme, 3,03 lira. Mazot ve gübre desteği de devam ediyor."
1,5 MİLYAR LİRA TARIMSAL HASILA
Son 17 yılda Rize'ye Tarım ve Orman Bakanlığı olarak 2,6 milyon lira sadece hibe verdiklerini belirten Pakdemirli, "Tarımsal desteklerimiz 3,1 milyondan 282 milyona gelmiş, tam 90 misli artırmışız. Bununla beraber tarımsal hasılamız da üreticimizle hakkını vererek tarımsal hasılamız 4 kat artırmış. Yani 386 milyondan 1,5 milyar liraya tarımsal hâsıla artmış." diye konuştu.
Pakdemirli, son 17 yılda Rize'ye 880 milyon lira yatırım yaptıklarına değinerek, "56 dere ıslahı, 21 taşkın koruma tesisi, 8 milyon fidanı toprakla buluşturduk. Şehir ormanı, bal ormanı, 6 mesire yeri tesis ettik. 2 bin 600 orman köylüsüne 19 milyon lira hibe desteği sağladık." ifadesini kullandı.
Türkiye dışında 30 ülkede daha çay üretildiğine değinen Bakan Pakdemirli, "Ama bana göre dünyanın en güzel çayını biz üretiyoruz. Bununla beraber tabii ki kendimizi de rehavete kaptırmamamız gerekiyor. Bu güzel ülkede güzel ürettiğimiz çayların daha da güzel olması için çaba sarf edeceğiz." değerlendirmesini yaptı.
Pakdemirli, ÇAYKUR'un bugüne kadar ürettiğini vurgulayarak, şunları söyledi:Katma değer üretti, marka üretti. Hakikaten ÇAYKUR bir devlet kuruluşu olmasına rağmen ticari piyasalarla rekabet edebilecek bir güçte ve büyüklükle bir marka yarattı. Bu tabii ki de sadece ÇAYKUR değil, bölge üreticisiyle beraber de yürütülüyor çünkü tarım ürünlerinin, gıda ürünlerinin çevrildiği dönemlerde mutlaka ve mutlaka işin tarım tarafı olması gerekiyor. Bölge üreticisiyle beraber çok büyük bir marka ortaya çıktı."
Pakdemirli, 2018 yılında aşağı yukarı kabaca 732 bin ton yaş çay alımını ÇAYKUR'un yaptığını ifade ederek, müstahsile de 1 milyar 768 milyon lira peşin ödemede bulunduğunu kaydetti.
"GAYRETİMİZ BÖLGEMİZDEKİ ÇAY ÜRETİCİMİZİ MAĞDUR ETMEMEK"
ÇAYKUR'un 2018'de 134 bin ton kuru çay ürettiğini kaydeden Pakdemirli, şöyle devam etti:"Satış olarak da 105 bin ton civarında satışla 2018 yılını kapatmış olduk. Bakanlığımız 2018 yılında budama desteği olarak 166 milyon lira ürün kaybı bedelini de 22 Haziran 2018'de ödemiştir. Destekleme primi olarak da 192 milyon lirayı 22 Mart 2019 tarihinde Bakanlığımız ödedi. Tüm amacımız, gayretimiz bölgemizdeki çay üreticimizi, müstahsilimizi mağdur etmemek. Devlet imkânları müsait olduğu sürece en hızlı şekilde destekleme primlerini ödeme gayretinde olduğumuzu söylemek istiyorum. Organik çay için de ÇAYKUR bütçesinden de 68 milyon lira ek ödememizi yapmış bulunuyoruz."
Pakdemirli, çay bahçelerinin yaşlandığını ve yenilenmesi gerektiğini belirterek, Bakanlık olarak bu konuda da üzerlerine düşeni yapacaklarını söyledi. Yakın bir zamanda da en yaşlılardan başlamak üzere pilot projelerle bu işleri yapacaklarını aktaran Pakdemirli, "Hep birlikte her zaman Bakanlığımız sizlerin emrinde, il müdürlüğümüz, ilçe müdürlüklerimiz sizlerin emrinde. Bu bahçelerin yenilenmesi ile ilgili en azından en hızlı hareket etme konusunda biz her türlü teknik desteği vermeye hazırız. Plan vermeye hazırız." diye konuştu.
Kaçak çayla ilgili de değerlendirmede bulunan Pakdemirli, "Devlet ve hükümet olarak da kaçak çayın Türkiye'ye girmemesi için her türlü tedbir alınmıştır, alınmaya da devam edecektir." dedi.
BAKAN, İYİ ÇAY DEMLEMENİN SIRRINI ANLATTI
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Rize'de 2019 yılı yaş çay taban fiyatını açıklamasının ardından ÇAYKUR'un Cumhuriyet ve yeni hizmete açılan paketleme fabrikalarında incelemelerde bulundu. İyi bir çay tiryakisi olduğunu belirten Bakan Pakdemirli, iyi çay demlemek için yapılması gerekenleri de anlattı.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, 2019 yaş çay alım fiyatını duyurduğu ÇAYKUR Genel Müdürlüğü'ndeki toplantının ardından, ÇAYKUR'a ait Cumhuriyet çay fabrikasını Nisan ayında üretime başlayan paketleme fabrikasını ziyaret etti, çalışmalar ve üretim hakkında bilgi aldı. Ziyarette iyi bir çay tiryakisi olduğunu söyleyen Bakan Pakdemirli, iyi çay demlemenin püf noktalarını da anlattı. Bakan Pakdemirli "İyi çay demlerim. Sırrı şu; çaydanlığın üstüne çayı koyacaksın. Soğuk suyu ekleyeceksin. Bir daha da hiç sıcak su koymayacaksın. Altındaki çaydanlığı kaynatmaya başlayacaksın. Onun buharı ile 1-1,5 saatte oluyor. Ama sonrasında da birkaç saat acımayan çok lezzetli bir çay elde edersiniz. Çay keyfini yaşamak istiyorsanız, ben özellikle eve misafir geldiği zaman çayı bu şekilde demliyorum. Çayı böyle demlerseniz gerçekten tadına varıyorsunuz. Ziyaretçimiz çok olduğu için günde 25 ile 30 bardak arasında çay içerim. Türkiye ortalamasının üstüne çıktım diyebilirim. Çaykur çaylarını tercih ediyorum" dedi.